Instrukcja gry w pétnaque
Pétanque – tradycyjna francuska gra towarzyska z elementami zręcznościowymi. Należy do najliczniej reprezentowanych dyscyplin sportu na świecie – w samej Francji liczba licencjonowanych zawodników wynosi 600 tysięcy. Petanka jest uprawiana coraz częściej w Polsce, głównie w parkach i niewybetonowanych skwerach. W Polskiej Federacji Petanque zrzeszonych jest ponad 35 klubów.
Zasady gry
- Petanque (inne nazwy: petanka, boule) jest grą z rodziny gier kulowych (Boules). Rozgrywka toczy się pomiędzy dwiema drużynami lub dwiema osobami:
3 graczy przeciw 3 graczom – „triplet”; grający używają po dwie kule,
2 graczy przeciw 2 graczom – „dublet”; grający używają po trzy kule,
1 gracz przeciw 1 graczowi – „singiel”; grający używają po trzy kule. - Grać w kule można prawie na każdym terenie – może to być na przykład ubita ziemia lub żwir. Wyznacza się boisko o wymiarach 4×15 metrów (min. 3×12), ale do gry rekreacyjnej taka dokładność nie jest wymagana. Na poziomie popularnym boiskiem może być każdy płaski teren o utwardzonej nawierzchni: wiejska uliczka, podwórze, skwer, alejka w parku. Na turniejach gra odbywa się na tzw. bulodromach.
- Do gry używa się kul stalowych o określonych parametrach:
średnica: 70,5mm – 80mm, waga: 650g – 800g,
i małej drewnianej kulki zwanej „buszon” , „cochonnet”, „jack” – po polsku najczęściej „świnka” o średnicy 30 mm. - Drużynę lub osobę rozpoczynającą rozgrywkę wybiera się losowo – najczęściej poprzez rzut monetą.
- Gracz rozpoczynający wybiera miejsce rzutów i rysuje na ziemi okrąg nie mniejszy niż 35cm i nie większy niż 50cm, z tego okręgu rzuca się kulami stojąc obiema nogami w narysowanym okręgu. Obie stopy rzucającego muszą znajdować się wewnątrz okręgu i mieć kontakt z podłożem do momentu dotknięcia rzucaną kulą ziemi.
- Gracz rozpoczynający rzuca małą drewnianą kulkę na odległość 6m – 1Om, zachowując odległość około 1m odstępu od przeszkody (mur, drzewo).
- Gracz rzucający świnką ma prawo do trzech prób, jeśli nie uda mu się umieścić świnki zgodnie z przepisami, rzut świnką przechodzi na przeciwników, co nie pozbawia pierwszeństwa rzutów we właściwej grze.
- Gdy świnka jest umieszczona na boisku, nie wolno poprawiać ani zmieniać terenu boiska. Wolno jedynie wyrównywać zagłębienia powstałe w wyniku rzucania kulami (jedno zagłębienie przed rzutem).
- Gracz rozpoczynający rzuca kulą stalową możliwie blisko małej kulki.
- Gracz drużyny przeciwnej rzuca kulą starając się umieścić swoją kulę bliżej świnki albo wybić, usunąć kulę rywala.
- Grę kontynuuje drużyna, osoba, której kula jest dalej od małej kulki do momentu umieszczenia swojej kuli bliżej małej kulki.
- Gdy drużynie (osobie) przegrywającej „skończą się” kule, drużyna przeciwna (osoba) stara się umieścić resztę swoich kul bliżej małej kulki.
- Gdy zespoły (osoby) nie mają już kul, następuje obliczenie punktów. Wygrywający dostaje tyle punktów, ile kul umieścił bliżej małej kulki (punktują kule lepsze od najlepszej przeciwnika).
- Drużyna (jeden z jej graczy), która wygrała, wybiera miejsce rzutu (w sposób wyżej opisany, pamiętając o tym, że koło powinno zbyć narysowane lub umieszczone wokół punktu, który zajmowała w poprzedniej grze świnka) ) oraz rzuca świnką i pierwszą kulą. Rozpoczyna się następna rozgrywka.
- Wygrywa drużyna, osoba, który pierwsza zgromadzi 13 punktów.
Uwaga: Przesunięcie świnki nie kończy gry, jeśli pozostaje ona w obrębie boiska. Wybicie świnki poza linie boiska powoduje „skasowanie” gry, chyba że jedna z drużyn nie ma już kul. W takiej sytuacji wygrywa drużyna, która ma jeszcze kule „na ręku”, zdobywając tyle punktów, iloma kulami dysponuje.
